Προσωπικό

Κάτσενου Ρένα

Εκπαίδευση

• 2021: Διδακτορικό, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
  Τίτλος Διδακτορικού: «Καθημερινές τελετουργίες στο νηπιαγωγείο: διαμορφώνοντας την κοινωνική πραγματικότητα και τη δράση των νηπίων»

• 2008: Μεταπτυχιακό, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
  Τίτλος Διπλωματικής Εργασίας: «Ομαδική προσευχή στα ελληνικά σχολεία»

• 2002: Πτυχίο Νηπιαγωγού, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Συμμετοχή σε Επιμορφωτικά Προγράμματα

• 2016: Θερινό Σχολείο Οπτικής Εθνογραφίας (3 εβδομάδες), Ολλανδικό Ινστιτούτο Αθηνών & Ethnofest, σε συνεργασία με Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ και Πανεπιστήμιο του Leiden.
• 2015-2016: Μαθήματα Φωτογραφίας, Εναλλακτικό Εργαστήριο, Κέρκυρα.
• 2013: Πρόγραμμα Diapolis για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

Επαγγελματική Εμπειρία

• 2008-2022: Νηπιαγωγός σε δημόσια σχολεία Κρήτης και Κέρκυρας
• 2006-2008: Νηπιαγωγός στον ιδιωτικό παιδικό σταθμό "Ναυτάκια", Κέρκυρα
• 2002-2003: Παιδαγωγός στο “Χαμόγελο του Παιδιού”, Αθήνα

Δημοσιεύσεις

• Κάτσενου Ρένα (Ειρήνη) (2015). «Τελετουργική Επικοινωνία στο Νηπιαγωγείο», Έρευνα στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης, Παρόν και Προοπτικές, Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης, Gutenberg: Αθήνα. ISBN: 978-960-233-216-0. Διαθέσιμο στο διαδίκτυο

Παρουσιάσεις ως Προσκεκλημένη Ομιλήτρια

• 2013-2014: «Η εθνογραφική συνέντευξη: Θεωρία και αναστοχασμοί από την προσωπική μου ενασχόληση», μάθημα Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Παιδαγωγικής Έρευνας, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Διδάσκουσα: Επίκουρη Καθηγήτρια Λουτσιάνα Μπενινκάζα)

Συμμετοχή σε Συνέδρια

• 2022: «Νιώθοντας ασφάλεια και αποδοχή στο νηπιαγωγείο: Ο ρόλος των καθημερινών τελετουργιών στην ενδυνάμωση του συναισθήματος του ανήκειν και της οντολογικής ασφάλειας»
  Συνέδριο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης: Ισότητα, Αποδοχή, Ένταξη, Αθήνα, 19-20 Οκτωβρίου

Παρουσιάσεις Καλλιτεχνικού Έργου

• 2016: Beaver Bar (Ντοκιμαντέρ), με Lore Janssen, Vera Van Rossum, Ethnofeast Festival, Αθήνα. Διαθέσιμο στο διαδίκτυο
• 2016: Συμμετοχή σε έκθεση φωτογραφίας, Εναλλακτικό Εργαστήριο, Κέρκυρα.

Ερευνητικά Ενδιαφέροντα

• Ψυχολογία του Διαδικτύου
• Φαινομενολογία
• Αλληλεπίδραση Ανθρώπου - Ρομπότ
• Κοινωνική Ανθρωπολογία

Τίτλος μεταδιδακτορικής έρευνας: Τα ρομπότ πάνε νηπιαγωγείο: εικόνες τεχνητής νοημοσύνης στην προσχολική εκπαίδευση

Επιβλέπουσα: Καθ. Dalila Honorato

Περίληψη: Η έρευνα που διεξάγω εστιάζει στο πεδίο αλληλεπίδρασης ανθρώπων ρομπότ στο χώρο του νηπιαγωγείου. Το θεωρητικό υπόβαθρο τη έρευνας αντλεί από την κοινωνιολογία της καθημερινότητας, τη θεωρία της δομοποίησης, τη φιλοσοφία του νου, τη θεωρία του κονστρουκτιβισμού, τη σημειωτική θεωρία, τη σημειωτική πολυμέσων, τη θεωρία της επικοινωνίας και τη φαινομενολογία. Οι έννοιες «εν-σωμάτωση», «καθημερινές τελετουργίες» και «ρουτίνες» αποτελέσαν τα βασικά φίλτρα του ερευνητικού φακού εστίασης μέσω των οποίων ξεκίνησα την προσέγγιση του θέματος. Επέλεξα τις συγκεκριμένες έννοιες διότι σε επίπεδο διδακτορικής έρευνας, παρατήρησα oτι τα νήπια παίζοντας σε καθημερινή βάση στα σπίτια τους με το κινητό των γονιών τους και το tablet τους ένα παιχνίδι με ήρωες τους Lego Ninjago, εν-σωμάτωσαν στάσεις και συμπεριφορές από τους αγαπημένους τους ήρωες οι οποίες διαφοροποιούταν και έρχονταν σε σύγκρουση με το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας του νηπιαγωγείου (Κάτσενου 2021). Τα νήπια δηλαδή μιμούμενα τη δυναμική συμπεριφορά των Lego Ninjago προσπάθησαν να αντισταθούν στο δασκαλοκεντρικό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου αντιδρώντας δυναμικά και ομαδικά στις οργανωμένες δραστηριότητες  και επιδιώκοντας τη παράταση του χρόνο που έπαιζαν ελεύθερα και οργάνωναν τα ίδια το παιχνίδι τους χωρίς τη καθοδήγηση της νηπιαγωγού. Σύμφωνα με τις δηλώσεις που έκαναν πολλοί γονείς και εκπαιδευτικοί τα παιδιά είχαν αποκτήσει σχέση εξάρτησης με τα tablet. Εάν λοιπόν τα νήπια συνδέθηκαν στενά με τα tablet και τα κινητά τηλέφωνα των γονιών τους, κάνοντας καθημερινή ρουτίνα ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι, τότε ίσως θα μπορούσαν να συνδεθούν και με ένα ρομπότ ή ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο θα παρέχει περισσότερες δυνατότητες αλληλεπίδρασης από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Εστιάζοντας την έρευνα στο χώρο της προσχολικής εκπαίδευσης θα επιδιώξω να αναδείξω τα χαρακτηριστικά που ευνοούν την αλληλεπίδραση ανθρώπων ρομπότ στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Η έρευνα στο πεδίο της αλληλεπίδρασης ανθρώπου – ρομπότ θα ήταν ανολοκλήρωτη χωρίς την οπτική του φύλου. Οι Alesich & Righy 2017 υποστηρίζουν ότι τα ανθρωποειδή ρομπότ πιθανόν να αλλάξουν την ιδέα που έχουμε για το φύλο και το ανθρώπινο σώμα.